Teken

Wat is een teek?
Teken zijn spinachtige kleine beestjes die in de natuur vooral graag in bos, kreupelhout, struiken en (hoog) gras leven. De soorten die in onze streken veel voorkomen behoren voornamelijk tot de Ixodes, die in de levenscyslus drie gastheren nodig heeft om volwassen te kunnen worden. Ixodes-teken zijn gevoelig voor uitdroging en komen daarom het meest voor op plaatsen waar een wat vochtige bodem aanwezig is.
Teken leven van het bloed van gewervelde dieren en mensen. Afhankelijk daarvan ziet een teek er ook anders uit. Zo is een niet met bloed volgezogen teek slechts een paar millimeter groot en in normale toestand plat. Als een volwassen vrouwtje zich helemaal met bloed volgezogen heeft, kan ze meer dan een centimeter groot worden en ziet ze er bijna rolrond uit. Dankzij de extreem rekbare huid van de teek kan het meer dan tien keer het eigen lichaamsgewicht aan bloed opzuigen. Vooral de vrouwtjes doen dit omdat ze eiwitten nodig hebben voor de ontwikkeling van het grote aantal eitjes. Mannetjesteken hebben veel minder voedsel nodig.
Teken veroorzaken niet alleen tekenbeten, maar kunnen daarnaast ook ziektes over te brengen. Bij de symptomen zullen wij hier meer uitleg over geven.

Levenscyclus van de teek  

Van ei tot larve 

Als de jonge teek uit het ei kruipt wordt deze larve genoemd, de teek is dan nog heel klein (1 mm) en heeft nog 6 poten in plaats van acht. De larven kruipen vervolgens op een grasspriet of plant tot enige hoogte boven de grond. Als een mogelijke gastheer, zoals een kleine zoogdier, langskomt klampen ze zich vast en zuigen zich vol waarna ze zich weer op de grond laten vallen. Teken kunnen via de benen van de gastheer omhoog klimmen, lopen meestal enige minuten rond op zoek naar een optimale plaats en nestelen zich bij voorkeur in huidplooien waar ze zich vervolgens in de huid vastbijten. Een teek in het larvestadium kan overigens nog geen ziektes overbrengen. 

Van larve tot nymfe 

Op de grond vindt de vervelling plaats waardoor ze zich tot nymfe ontwikkelen. In dit stadium is de teek iets groter en heeft het twee pootjes erbij gekregen. Vervolgens zoekt de nymfe naar een nieuwe gastheer, waarna het proces zich herhaalt: de teek klampt zich vast, zuigt bloed en laat zich op de grond vallen.

Van nymfe naar volwassen teek 

Op de grond vindt wederom een vervelling plaats waardoor de nymfe uiteindelijk tot een volwassen teek ontwikkelt. Nu de teek volwassen is wordt voor de derde en laatste maal een gastheer opgezocht. Deze keer wordt niet alleen bloed opgezogen maar ook naar een partner gezocht waarna de paring plaatsvindt. Het volgezogen vrouwtje laat zich vervolgens weer van de gastheer afvallen en komt op de grond terecht.
De eileg
Het vrouwtje zet na haar laatste bloedmaaltijd een aanzienlijk percentage van haar lichaamsgewicht (50% of meer) in eieren om voor zij sterft. Ze heeft dan honderden tot enige duizenden eieren geproduceerd.Duur levenscyclus
Teken gaan extreem zuinig met hun energie om en kunnen daardoor meer dan een jaar zonder voedsel leven. Bovendien kan een teek enige dagen tot enkele weken op dezelfde gastheer blijven zitten. De ontwikkelingscyclus van Ixodes kan zodoende, afhankelijk van de omstandigheden, tussen de 1,5 en 7 jaar duren.